
چه کنیم تا زبان انگلیسی از یادمان نرود؟
از یاد بردن آموختههای زبان همواره یکی از نگرانیهای زبانآموزان است. فراموش کردن زبانهای خارجی که فراگرفتهایم، بسیار ناخوشایند به نظر میرسد. زبان عامل ارتباط و تعامل ما با یکدیگر است و فراموشی آن به معنای اختلال در این تعامل میباشد.
این اختلال درجات گوناگونی دارد. گاهی میتوانیم با زبان بدن یا ایما و اشاره، یا با استفاده از عکس و نقاشی، منظور خود را به دیگران برسانیم، اما در بعضی مواقع نیز ممکن است نتوانیم به هیچ شیوهای فرد مقابل را از مقصود خود آگاه کنیم. این عدم موفقیت در رساندن منظور، بسته به موقعیت میتواند به مشکلات کوچک و بزرگ و حتی بسیار جدی و حیاتی بدل شود و عواقب بدی به دنبال داشته باشد.
احتمالاً بسیاری از شما این حالت را تجربه کردهاید و به خاطر این مشکل، نتوانستهاید منظور شخص دیگری را درک کنید یا مقصود خود را به درستی انتقال دهید و دچار احساسات ناخوشایندی همچون شرم و احساس شکست شدهاید. همچنین ممکن است در نوشتن یا شرکت در امتحانات مختلف به زبان مورد نظر با مشکل مواجه شوید. اینکه به دلیل فراموشی واژگان، عبارات، ساختهای دستوری و … نتوانید از زبان بهدرستی و بهطور کامل بهره بگیرید، موضوع ناخوشایندی است.
اما آیا چارهای وجود دارد که زبانهایی غیر از زبان مادری خود را فراموش نکنیم؟ زبان انگلیسی چطور؟ آیا میتوان تدابیری اندیشید و شیوههایی را به کار گرفت که زبان انگلیسی را فراموش نکنیم؟ پاسخ کوتاه این است که، بله! اما این پاسخ قطعاً کافی نیست. پس پیشنهاد میکنیم برای آموختن این راهکارها تا پایان این مطلب با ما همراه باشید.
زبان را باید بهشکل فعال بیاموزید
تفاوتی ندارد که در حال آمادگی برای یک آزمون مهم به زبان انگلیسی هستید یا قصد نوشتن نامه و مطلبی برای یک فرد یا سازمان انگلیسیزبان دارید. همچنین ممکن است در تدارک سفر شخصی یا کاری و یا مهاجرت به کشوری باشید که در آنجا برای تعامل با افراد نیاز به دانستن این زبان دارید. حتی ممکن است یک زبانآموز زبان انگلیسی باشید. به هر شکل، از آنجا که باید از این زبان استفاده کنید و برای یادگیری آن انرژی و زمان زیادی صرف کردهاید، لازم است تلاش کنید تا میزان فراموشی واژگان، نکات دستوری و … انگلیسی شما به کمترین حد ممکن برسد.
احتمالاً شما هم متوجه نکته بسیار مهمی شدهاید که در جملات بالا پنهان بود! بله، دقیقاً. شما با هر سطحی از دانش زبانی در معرض خطر فراموش کردن آن هستید و از آن مصون نخواهید بود مگر با یادگیری و مطالعه مداوم! درست است که در سطوح مختلف، افراد شیوههای متفاوتی را برای یادگیری به کار میبندند، اما هرگز نمیتوان و نباید با این خیال که چون زبان انگلیسی را یاد گرفته و مدرک دوره یا امتحان خاصی را دریافت کردهام، دیگر نیازی به یادگیری ندارم، روند یادگیری را رها کرد. اما یادگیری به چه شکل؟ یقیناً شما هم نیک میدانید که یادگیری فعال است که به ما کمک میکند هم بهتر بیاموزیم و هم کمتر و دیرتر فراموش کنیم.
یادگیری فعال یا Active Learning چیست؟
شما در یادگیری فعالِ (Active Learning) زبان انگلیسی یا هر موضوع و زبان دیگری، به شیوه مؤثری در فرآیند آموختن مشارکت دارید. چه این یادگیری بهصورت خودخوان باشد و چه در کلاس درس و زیر نظر مربی و مدرس، فکر کردن، حل مساله، اکتشاف، نوشتن و صحبت کردن و همچنین رویارویی با پرسشها و چالشها بخشی از فرآیند یادگیری بهشمار میرود.
در این استراتژی آموزشی که چنانچه دیدید گستره وسیعی از فعالیتهای مختلف را دربرمیگیرد، برخلاف شیوههای سنتی آموزش یادگیری دلنشینتر است و احتمال فراموشی آموزههای زبان کمتر میشود. در روش غیرفعال یا منفعلانه یادگیری زبان، دانشجویان و زبانآموزان تنها شنونده و دریافتکننده سخنان و دانش استاد خویش هستند.
هرچند ممکن است به دلیل تنوع بالای فعالیتها و انرژی بیشتری که گاه از شما میگیرد، اندکی دشوارتر به نظر برسد. اما در نهایت، بازده انرژی و زمان در این روش بیشتر است و نیاز به تکرار بیهوده یا خلاصهبرداری و یادداشتبرداری بیهدف نیست.
البته این نکته به آن معنا نیست که فعالیتهای اخیر در یادگیری فعال جایی ندارند و این کارها مربوط به سیستم قدیمی است. در واقع منظور این است که تمام آنها در روش فعال به شیوهای هدفمند انجام میشود و بر پایه درک درست و عمیقتر مفاهیم بنا شده است. بنابراین با یادگیری سطحی و زودگذر تفاوت زیادی دارد. روشن است اگر زبان انگلیسی را به این شیوه بیاموزید، توانایی و مهارت شما در کاربرد زبان هم بهبود مییابد و کیفیت آموزشتان از هر جنبهای بالاتر خواهد رفت.
فواید روش یادگیری فعال
با توضیحات بخش پیشین، وقت آن رسیده است که به جای حفظ کردن لیستی بلندبالا از واژگان، اصطلاحات، عبارات و ضربالمثلها و همچنین جملات و دیگر ساختهای زبانی، به یادگیری فعال روی آورید. فراموش نکنید دانش زبانی شما با حفظ کردن فرهنگ واژگان و دیکشنریها بهدست نمیآید. این شاید بیهودهترین و بدترین راه ممکن باشد. خب، پس چه کنیم؟ واژگان را چگونه یاد بگیریم؟ اصطلاحات و عبارات را چطور؟ یادگیری فعال چه اندازه به ما در آموختن دستور زبان کمک میکند؟ و چه تأثیری در توانایی صحبت کردن، خواندن و نوشتن و حتی شنیدن ما دارد؟
برای پاسخ عمیق و دقیق به این پرسشها، لازم است چند نکته مهم را بهصورت کوتاه و گذرا اما مفید، بررسی کنیم. نخست آنکه ذهن و مغز انسان با وجود توانایی بالایی که در فهم، دستهبندی، ذخیره و در نهایت بازیابی مطالب دارد، نمیتواند مانند یک کامپیوتر یا موتور جستجو عمل کند و همیشه در کسری از ثانیه و به اشارهای، آن اطلاعاتی را که ما بدان نیاز داریم به خاطر آورد.
بنابراین، نباید انتظار داشت که هرگز هیچ چیز فراموشمان نشود و این پدیده را غیرطبیعی دانست. مهم آن است که بسامد و تعداد دفعات و مواردی را که دچار فراموشی واژگان و ذخایر دانش انگلیسیمان میشویم، با شیوههای راهبردی کاهش دهیم. از این گذشته، یادمان باشد که حافظه افراد مختلف با یکدیگر تفاوت دارد. بنابراین نباید خودمان را با دیگران مقایسه کنیم یا به علت فراموش کردن عبارات و جملات، به سرزنش خود روی آوریم. این کار انرژی مغز را که باید صرف یادآوری شود، میگیرد.
نکته دیگر این است که گاهی دلیل به یاد نیاوردن اطلاعات خوانده شده، یاری نکردن یا ضعف حافظه ما نیست؛ بلکه علت اصلی آن است که دادهها و آموختهها به حافظه بلندمدت ما منتقل نشدهاند. و این انتقال، با یادگیری فعال میتواند به شیوهای بسیار سودمند و کارآمد انجام شود. مغز ما طی مراحل فرگشتی به گونهای سازماندهی شده که اطلاعات جدید ورودی را در ارتباط با دانستههای پیشین بازشناسد. به بیان سادهتر، مغز و ذهن انسان در نتیجه تلاش برای بقا طوری تنظیم شده که بین دانستهها و اطلاعات دریافتی ارتباط برقرار کند.
البته این را هم به یاد داشته باشیم که این ارتباطها لزوماً و همواره از نوع منطقی نیست و گاه میتواند غیرمنطقی، غیرعلمی و حتی اشتباه باشد. ولی به هر صورت، در بسیاری از موارد هم نجاتدهنده ما بوده است. یکی از مواردی که اتفاقاً این ویژگی میتواند در آن یاریرسان ما باشد، همین موضوع یادگیری زبان انگلیسی است. در اینجا هم ممکن است گاهی شما ارتباطی بین مطالب پیدا کنید و براساس آن حتی استدلالهایی داشته باشید که این استدلالها دقیقاً درست نباشد یا حتی پیامدهای بدی در پی داشته باشند؛ اما باید بدانید تعداد این موارد در قیاس با آنچه یاریگر شماست بسیار کم است. بنابراین، خودتان را از این شیوه محروم نسازید.
بهترین راه آموختن واژههای زبان
با توجه به آنچه گفته شد به جای آموختن کلمات بهصورت تکی و جداگانه، بکوشید واژهها را در متن یاد بگیرید و آنها را از حافظه کوتاهمدت خود به جایی بفرستید که باید باشند. یادگیری در متن به شما کمک میکند درک درستی از معنا و مفهوم واژگان و عبارات پیدا کنید. بنابراین نحوه درست ترکیب و استفاده از آنها را حین گفتوگو، نوشتن و نیز حتی خواندن بیاموزید. نتیجه این فرآیند چیزی نیست جز بازیابی درست، دقیق و بهموقع آموختههای شما، یعنی دقیقاً آنچه در پیاش هستید.
همچنین توجه داشته باشید که واژگان بسیاری نیز هستند که بیش از یک معنی دارند و این معانی ممکن است از هم دور و یا به هم نزدیک باشند. پس یادگیری در قالب متن به شما کمک میکند همه یا تعداد بیشتری از این معانی را یاد بگیرید و در موقعیتهای مناسب از آنها بهره ببرید. موقعیت مناسب میتواند به این معنا باشد که یادگیری فعال، درک شما از دستور زبان را نیز بالا خواهد برد. نکته مهم اینکه هرگز انتظار نداشته باشید با یک بار خواندن یک واژه یا عبارت و اصطلاح، آن را برای همیشه به یاد بسپارید.
راهکارهایی برای جلوگیری از فراموش کردن لغات انگلیسی
با پیروی از چند راهکار ساده ولی کاربردی، میتوانید به بهبود یادگیری و حفظ واژگان انگلیسی خود کمک کنید. این راهکارها عبارتند از:
1. برنامهریزی منظم: برای یادگیری و تمرین، یک برنامه زمانی مشخص تعیین کنید. این برنامه میتواند شامل مطالعه روزانه، تماشای فیلم، گوش دادن به پادکست یا شرکت در کلاسهای گفتگو باشد.
2. آموختن مداوم: هیچگاه از روند یادگیری خود دست نکشید. حتی یک یا دو واژه جدید در روز میتواند به یادآوری و تثبیت لغات کمک کند.
3. آموختن کاربردهای مختلف واژگان: با یادگیری کاربردهای مختلف واژگان و عبارات، میتوانید بهطور طبیعیتری از زبان استفاده کنید. این کار باعث میشود زبانآموزی شما به واقعیت نزدیکتر شود.
4. تصویرسازی و داستانپردازی: برای واژگان جدید تصویر و داستانهای ذهنی بسازید. این تکنیک به شما کمک میکند تا واژگان را بهتر در ذهن خود نگه دارید.
5. یادگیری واژگان در متن: سعی کنید واژگان را در جملات و متون یاد بگیرید. این کار به تقویت گرامر و یادگیری ساختارهای مختلف زبان نیز کمک میکند.
6. آشنایی با زبان روز: به جای استفاده از ساختارهای خشک و رباتگونه، از عبارات رایج و مرسوم استفاده کنید. این امر باعث میشود تا انگلیسیزبانان در آینده و هنگام بهکارگیری زبان، بهراحتی منظور شما را درک کنند.
7. یادگیری فعال از طریق خواندن و گوش دادن: هنگام مطالعه، عبارات جدید را یادداشت کنید و آنها را مرور کنید. بهکارگیری روشها و ابزارهای یادداشتبرداری دیجیتال یا دستی به شما بستگی دارد.
8. مرور آموختهها: با مرور منظم، آموختههای خود را به خاطر بسپارید. این کار به شما کمک میکند تا زبان خود را بهتر حفظ کنید.
9. استفاده از زبان در زندگی روزمره: در مکالمات روزانه و نوشتارهای خود از انگلیسی استفاده کنید. این کار فراموشی را به حداقل میرساند.
10. یافتن یک دوست یا یار زبانی: با یک فرد علاقهمند به زبان انگلیسی گفتوگو کنید. این فرد میتواند همسطح شما یا حتی یک نیتیو باشد.
11. سفر به کشورهای انگلیسیزبان: اگر امکانش را دارید، به کشورهای انگلیسیزبان سفر کنید. این کار به شما فرصت میدهد تا بهشکل کاملاً واقعی و عینی از زبان استفاده کنید و مهارتهای خود را تقویت کنید.
مهمترین دلایل فراموشی لغات انگلیسی
فراموشی لغات ممکن است به دلایل فذاوانی رخ دهد. از جمله:
1. نبود یادگیری کارآمد: روشهای نادرست یادگیری میتواند منجر به فراموشی لغات شود. اگر فرد در یادگیری لغات از تکنیکهای مؤثر استفاده نکند، احتمال فراموشی افزایش مییابد.
2. انتقال نیافتن اطلاعات به حافظه بلندمدت: اگر واژگان را بهدرستی تمرین و مرور نکنید، نمیتوانند به حافظه بلندمدت شما منتقل شوند و در نتیجه آنها را فراموش خواهید کرد.
3. اضطراب و استرس: احساسات منفی مانند اضطراب یا استرس میتوانند بر یادگیری و به خاطر سپردن دادهها تأثیر بگذارند و باعث فراموشی لغات شوند.
4. خستگی و فرسودگی: خستگی ذهنی و جسمی میتواند توانایی یادگیری و حفظ اطلاعات را کاهش دهد. بنابراین بسیار محتمل است که در حالت خستگی، واژگان را فراموش کنید.
5. دانش محدود و اندک: اگر دانش شما از زبان انگلیسی محدود باشد، یادگیری و به خاطر سپردن واژگان جدید برایتان به مراتب دشوارتر خواهد بود. با آموزش و یادگیری بیشتر، این مشکل بهمرور برطرف میشود.
6. در معرض زبان نبودن: نبود Exposure یا در معرض زبان نبودن، یعنی نشنیدن و استفاده از زبان بهطور مداوم، میتواند منجر به فراموشی لغات شود. یادگیری زبان خارجی باید مانند یادگیری زبان مادری باشد که با شنیدن و درک آغاز میشود.
کلام آخر
در این مقاله، به بررسی عمیق موضوع فراموشی زبان انگلیسی پرداختیم. به ضرورت یادگیری فعال اشاره کردیم و دلایل مختلف فراموشی و راهکارهایی را که میتوانند در حفظ لغات به ما کمک کند مورد بحث قرار دادیم. با بهکارگیری این راهکارها و توجه به روشهای یادگیری مؤثر، میتوانیم احتمال فراموشی لغات انگلیسی را به حداقل برسانیم. برای خرید کتابها و منابع یادگیری زبان انگلیسی و لغات آن میتوانید به اینجابوک مراجعه کنید.
اینجابوک، فروشگاه اینترنتی کتاب زبان انگلیسی، با هدف تسهیل دسترسی علاقهمندان به یادگیری زبان انگلیسی در سراسر ایران، فعالیت خود را از سال 1400 آغاز کرد. این فروشگاه با ارائه طیف وسیعی از کتابهای آموزشی زبان انگلیسی از انتشارات معتبر داخلی و خارجی، امکان انتخاب و خرید مناسبترین کتاب را برای مخاطبان خود فراهم میکند.
اینجابوک با ارائه بیش از 5000 عنوان کتاب آموزشی زبان انگلیسی، یکی از متنوعترین فروشگاههای اینترنتی در این زمینه است. کتابهای این فروشگاه در سطوح مختلف آموزشی، برای مخاطبان با سنین و علایق مختلف، ارائه شدهاند.
برای دیدن مجوعه کتابهای زبان انگلیسی روی زبان انگیسی کلیک کن
• قیمت مناسب
اینجابوک با همکاری مستقیم با انتشارات، قیمتهای رقابتی برای کتابهای خود ارائه میدهد. علاوه بر این، فروشگاه بهطور مداوم تخفیفهای ویژهای را برای مخاطبان خود در نظر میگیرد.
• خرید مطمئن
اینجابوک با تضمین اصالت کالا و ارسال سریع و مطمئن، تلاش میکند تا تجربه خریدی لذتبخش و رضایتبخش را برای مخاطبان خود رقم بزند. بنابراین اگر به دنبال کتابهای آموزشی زبان انگلیسی با تنوع بالا، قیمت مناسب و اطمینان خرید هستید، اینجابوک گزینه مناسبی برای شماست.